W poprzednim wpisie wyjaśniliśmy, kto narażony jest na oszustwa finansowe oraz przytoczyliśmy przykłady tych najczęściej spotykanych.
O czym zatem należy pamiętać korzystając z Internetu do komunikacji i interakcji z innymi użytkownikami i instytucjami? Prezentujemy cenne wskazówki:
- Stosuj zasadę ograniczonego zaufania, w szczególności w kontaktach z osobami, których nie znasz. Jeśli kontaktuje się z Tobą przez komunikator, e-mail lub tekstowo osoba, którą znasz i wiadomość od niej wzbudza jakiekolwiek wątpliwości zweryfikuj czy jest to ta osoba, używając innego kanału komunikacji – np. dzwoniąc do tej osoby na używany dotychczas numer telefonu.
- Bądź ostrożny, kiedy otrzymujesz ofertę bardzo korzystnego zakupu, inwestycji lub wygranej w rzekomym konkursie (szczególnie jeśli nie brałeś w nim udziału). Sprawdzona zasada brzmi: “Jeśli okazja wydaje się zbyt dobra, by była prawdziwa, to najczęściej nią nie jest”. Mało prawdopodobne, by ktoś sprzedawał swoje towary o połowę taniej niż konkurencja, chciał dać nam coś za darmo lub oferował stopę zwrotu z inwestycji dwa razy wyższą niż rynkowa.
- Nigdy nie podawaj nieznanym osobom swoich danych osobowych, danych kart płatniczych lub haseł do systemów bankowych, poczty i innych. Jeśli o takie dane prosi Cię np. rzekomy pracownik banku, urzędu lub innej instytucji, warto przerwać kontakt i zweryfikować, np. poprzez telefon do danej instytucji, czy ta osoba to faktycznie ich przedstawiciel i czy praktyka proszenia klientów o takie dane w ogóle ma miejsce (co do zasady haseł lub danych kart płatniczych w ogóle nie powinno się ujawniać w takiej sytuacji).
- Nie instaluj na swoich urządzeniach oprogramowania, którego działania nie znasz lub nie rozumiesz, w szczególności na prośbę osoby trzeciej lub nie pochodzącego z oficjalnych sklepów z aplikacjami. Po zainstalowaniu programów takich jak TeamViewer lub AnyDesk osoba trzecia będzie miała pełny dostęp do twojego komputera lub telefonu.
- Dokładnie czytaj wiadomości sms z hasłami jednorazowymi lub powiadomienia push z aplikacji finansowych, które związane są z autoryzacją operacji na Twoim rachunku. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lub nie zlecałeś danej płatności, nie zatwierdzaj jej tylko skontaktuj się z instytucją finansową w celu wyjaśnienia sprawy.
- Bądź ostrożny, kiedy otrzymujesz wiadomości e-mail zawierające linki do stron zewnętrznych, po kliknięciu w które jesteś proszony o podanie danych poufnych. Zwróć uwagę na zapis takiego adresu, czy nie zawiera potencjalnych błędów ortograficznych i gramatycznych.
- Pamiętaj, że oszuści są bezczelni i podszywają się nawet pod Policję, Urząd Skarbowy czy inne instytucje państwowe, posiadające uprawnienia władcze wobec obywateli, domagając się płatności grzywny, podatku lub innych świadczeń – warto zweryfikować, czy kontakt pochodzi rzeczywiście od tych instytucji.
- Logując się do portali instytucji finansowych wpisuj adres portalu ręcznie lub korzystaj z oficjalnej strony internetowej. Uważaj na linki wyświetlane w reklamach internetowych – mogą one prowadzić do stron oszukańczych.
- W kontaktach z członkami rodziny czy znajomymi, będącymi osobami starszymi, zwracaj im uwagę na zagrożenie oszustwami przez Internet lub telefon, konieczność zachowania czujności i weryfikowania tożsamości osób, które się z nimi kontaktują. Zachęcaj ich do konsultacji wszelkich wątpliwości z osobami zaufanymi, w szczególności, gdy ktoś wymaga od nich wykonania płatności, podania danych osobowych lub finansowych, haseł do aplikacji itd.
MICHAŁ MATEJ
FinCrime Investigation Team Leader
